Um nevndirnar
Í fólkatingssalinum kjakast fólkatingslimirnir um politikk. Tað er eisini her, tey atkvøða um, hvørt eitt lógaruppskot skal samtykkjast og verða til eina nýggja lóg. Men tað er í nevndunum hjá Fólkatinginum, at avgerðirnar verða fyrireikaðar.
Arbeiðsnevndin
Bústaðarnevndin
Barna- og undirvísingarnevndin
Farsóttarnevndin
Vinnunevndin
Evropanevndin
Fíggjarnevndin
Verju-, Samfelagstrygdar- og Tilbúgvingarnevndin
Granskingarnevndin
Borgararættarnevndin
Innlendisnevndin
Veðurlags-, Orku- og Veitingarnevndin
Kirkjunevndin
Mentanarnevndin
Javnstøðunevndin
Umhvørvis- og Matvørunevndin
§ 71-eftirlitið
Rættarnevndin
Skattanevndin
Sosialanevndin
Heilsunevndin
Flutningsnevndin
Útbúgvingar- og Granskingarnevndin
Uttanríkisnevndin
Útlendinga- og Integratiónsnevndin
Nevndin fyri Talgilding og KT
Tingskipanarnevndin
Nevndin fyri Bygdir og Oyggjar
Nevndin fyri Smáoyggjar
Nevndin fyri Kanning av Valunum
Nevndin fyri Valskanning
Nevndin um Etiska Ráðið
Nevndin um Fregnartænasturnar
Eldranevndin
Soleiðis arbeiða nevndirnar
Nevndirnar hava hvør sítt politiska málsøki. Hetta merkir, at ein nevnd viðger øll lógaruppskot og uppskot til samtyktar og hevur politiskt eftirlit innan sítt egna málsøki. Til dømis umhugsar Sosialanevndin øll lógaruppskot og uppskot til samtyktar á sosiala økinum. Nevndin fylgir eisini menningini á sosiala økinum, so limirnir í nevndini eru væl førir fyri at hava eftirlit við stjórnini.
Flestu nevndarskjøl eru alment tøk
Tey flestu skjølini, sum eru partur av nevndararbeiðnum, eru atkomilig fyri almenningin. Í serligum førum eru skjølini tó í trúnaði, t.d. tá talan er um skjøl, sum innihalda persónligar upplýsingar ella mál, sum hava týdning fyri trygdina hjá borgarum.
Allar nevnir hava eitt økismálaráð
Hvørt nevndarøki svarar á leið til eitt av málsøkjunum hjá aðalráðunum. Til dømis er Skattamálaráðið aðalráðið hjá Skattanevndini, og nevndin hevur, sum navnið vísir á, at gera við skattaøkið, meðan Rættarnevndin fæst við rættar- og løgreglumál og hevur Løgmálaráðið sum aðalráð.
Flokkarnir eru umboðaðir eftir stødd
Eftir røttum eru teir einstøku tingbólkarnir umboðaðir í nevndunum eftir stødd, men tá nevndirnar skulu skipast, fara flokkarnir ofta saman í valbólkar fyri at fáa so nógv pláss sum møguligt í nevndunum.
Allir fólkatingslimir – undantikið teir, sum eru ráðharrar – eru limir í minst einari og sum oftast 3-5 nevndum. Limir í smærri flokkum eru ofta limir í fleiri nevndum enn limir í stórum flokkum.
Formaðurin og næstformaðurin í nevndini verða valdir av nevndini. Tvey embætisfólk frá umsitingini í Fólkatinginum eru vanliga knýtt at hvørjari nevnd – ein nevndarskrivari og eitt hjálparfólk.
Nevndirnar hava fundir hvørja viku
Flestu nevndirnar í Fólkatinginum hava fund fast hvørja viku.
Vanliga fara nevndarfundir fram fyri afturlatnum hurðum, men nevndirnar hava eisini nógvar opnar fundir, sum verða sendir beinleiðis á ft.dk og á sjónvarpsrásini hjá Fólkatinginum. Til dømis hava nevndirnar opin samráð. Her kallar nevndin ein ráðharra inn at greiða frá einum aktuellum evni og svara spurningum frá nevndarlimunum um evnið. Kunning um evni, tíð, stað og tilmelding verður kunngjørd á ft.dk.
Nevndirnar hava ítøkiligar uppgávur og ábyrgdir
Nevndirnar viðgera lógaruppskot og uppskot til samtyktar
Nevndirnar viðgera øll lógaruppskot og uppskot til samtyktar innan fyri teirra málsøki. Fyri tey lógaruppskot og uppskot til samtyktar, sum fara víðari til 2. viðgerð, ger nevndin eitt álit, sum er ein frágreiðing um arbeiðið hjá nevndini.
Álitið inniheldur eisini:
- viðmælir frá flokkunum til lógaruppskotið ella uppskotið til samtyktar – hvat teir einstøku flokkarnir fara at atkvøða fyri
- møguligar politiskar viðmerkingar – flokkarnir hava møguleika at grundgeva, hví teir fara at atkvøða soleiðis, sum teir gera
- møgulig broytingaruppskot – ítøkilig uppskot til broytingar í tekstinum í lógaruppskotinum ella uppskotinum til samtyktar
Nevndirnar hava eftirlit við stjórnini
Fólkatingið hevur eftirlit við stjórnini – eisini kallað parlamentariskt eftirlit. Yvirhøvur merkir hetta, at Fólkatingið heldur eyga við, hvussu lógirnar verða førdar út í lívið, og um stjórnin førir ein politikk, sum í høvuðsheitum fær undirtøku av einum meiriluta í Fólkatinginum.
Eftirlitið við stjórnini verður m.a. framt við at seta ráðharrunum spurningar. Nevndirnar kunnu seta spurningar, sum skulu svarast skrivliga ella munnliga. Ein nevndarspurningur at svara munnliga verður eisini kallaður ein samráðsspurningur, tí hann verður svaraður av ráðharranum undir einum samráði.